Maint ac effeithiolrwydd y bwrdd

Medi 2011 cyngor i'r Adran Iechyd ynghylch maint ac effeithiolrwydd byrddau.

Mae’r papur hwn yn archwilio’r dystiolaeth ynghylch a oes achos dros symud i gynghorau llai fel ffordd o sicrhau llywodraethu mwy tebyg i fwrdd ac effeithiol ym maes rheoleiddio gweithwyr iechyd.

Rhagymadrodd

Ar 7 Mehefin 2011, ysgrifennodd yr Adran Iechyd (DH) at yr Awdurdod Safonau Proffesiynol (CHRE bryd hynny), yn gofyn am gyngor ynghylch effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd rheolyddion gweithwyr iechyd proffesiynol wrth ddarparu trefn reoleiddio o ansawdd uchel. Roedd y llythyr gan yr Adran Iechyd yn gofyn, ymhlith pethau eraill, am gyngor ar ddiwygiadau arfaethedig i sicrhau mwy o effeithiolrwydd cost ac effeithlonrwydd ar draws cyrff rheoleiddio’r proffesiynau iechyd. Mae’r papur hwn wedi’i gynllunio fel mewnbwn i’r gwaith cost ac effeithlonrwydd sy’n cael ei wneud gan y CHRE, ac yn benodol y mater a oes achos dros symud i gynghorau llai fel ffordd o gyflawni llywodraethu mwy tebyg i fwrdd ac effeithiol. Nid yw'n ymdrin â'r achos o symud i gynghorau llai fel ffordd o gyfyngu ar gostau, gan fod hyn yn cael sylw fel rhan o'r comisiwn ehangach gan yr Adran Iechyd.

Wrth ateb y cwestiwn hwn, rydym wedi rhagdybio mai’r status quo sydd drechaf o ran aelodaeth anweithredol cynghorau, a’r rhaniad rhwng aelodaeth gyhoeddus (lleyg) a phroffesiynol. Yn dilyn y cynigion yn y Papur Gwyn, Ymddiriedaeth, Sicrwydd a Diogelwch, mae’r olaf yn golygu, fel lleiafswm, cydraddoldeb aelodaeth rhwng aelodau lleyg a phroffesiynol, er mwyn sicrhau na chredir bod pryderon proffesiynol pur yn dominyddu gwaith cynghorau.

Mae’r cyngor a gynigiwn yn y papur hwn yn seiliedig ar y profiad a gawsom o oruchwylio’r cynghorau o naw o reoleiddwyr gweithwyr iechyd proffesiynol, wedi’u hategu gan lenyddiaeth ar ystod eang o faterion sy’n berthnasol i gwestiwn maint bwrdd. Ni fwriedir iddo fod yn adolygiad llenyddiaeth er y trafodir amrywiaeth o ffynonellau.