Ymateb i ymgynghoriad y Cyngor Fferyllol Cyffredinol ar grefydd, gwerthoedd personol a chredoau

Croesawn y cyfle i ymateb i ymgynghoriad y Cyngor Fferyllol Cyffredinol (GPhC) ar grefydd, gwerthoedd personol a chredoau.

Ein Sefyllfa

Mae'r Awdurdod Safonau Proffesiynol yn cyflawni'r swyddogaeth statudol o “[hyrwyddo] buddiannau defnyddwyr gofal iechyd” mewn perthynas â pherfformiad y rheolyddion y mae'n eu goruchwylio. Wrth arfer y swyddogaeth hon, mae gennym amcan trosfwaol i “amddiffyn, hyrwyddo a chynnal iechyd, diogelwch a lles y cyhoedd”. Wrth asesu'r newidiadau arfaethedig i ganllawiau ar gredoau gweithwyr proffesiynol, mae ein sylwadau'n deillio o'r safbwynt hwn.

Rydym yn cydnabod bod y GPhC, wrth adolygu ei ganllawiau (o’r ymgynghoriad blaenorol), yn ceisio cryfhau ei safbwynt i ffafrio hawliau’r claf – ac rydym yn llwyr gefnogi’r newid hwn. Fodd bynnag, yn ein barn ni, mae’r enghraifft wedi’i hailddrafftio a’r canllawiau cysylltiedig yn dal i ganolbwyntio gormod ar hawliau’r gweithiwr proffesiynol.

Mae'r ddogfen ymgynghori yn ceisio cysoni gofynion gwrthgyferbyniol gweithwyr proffesiynol nad ydynt yn dymuno dosbarthu meddyginiaethau â rhai cleifion sydd angen y cynnyrch. Prif ddyletswydd gweithwyr gofal iechyd proffesiynol yw diwallu anghenion iechyd a gofal cleifion, hyd eithaf eu gallu. Mae'r ddogfen ymgynghori'n awgrymu y bydd gweithwyr proffesiynol yn cael trwydded gan eu rheolydd i beidio â gweithredu bob amser er lles gorau'r claf oherwydd efallai y bydd rhai senarios pan ddaw credoau'r gweithiwr proffesiynol ei hun yn gyntaf. Rydym yn anghytuno â'r aliniad hwn o flaenoriaethau ac yn nodi, yn dibynnu ar driniaeth, y bydd rhai cleifion yn cael eu rhoi yn gyntaf cyn credoau gweithiwr proffesiynol, tra bydd cleifion eraill yn cael eu gosod yn ail.

Credwn nad oes digon o resymau cyfreithiol i weithwyr fferyllol proffesiynol – sy’n rhan o weithlu’r GIG – atal darparu triniaethau cyfreithiol a gymeradwyir gan y GIG i gleifion, oni bai bod eu hawl i wneud hynny wedi’i nodi mewn deddfwriaeth. Gall cleifion a’r cyhoedd yn ehangach ddisgwyl derbyn triniaeth heb oedi neu rwystr. Mae hyn wedi’i ymgorffori yng nghyfansoddiad y GIG lle nodir: ‘Mae’r GIG yn darparu gwasanaeth cynhwysfawr, sydd ar gael i bawb beth bynnag fo’u rhyw, hil, anabledd, oedran, cyfeiriadedd rhywiol, crefydd, cred, ailbennu rhywedd, beichiogrwydd a mamolaeth neu briodasol neu statws partneriaeth sifil'.3 Yn gysylltiedig, mae Deddf Hawliau Dynol 1998 yn gwahardd gwahaniaethu ar sail 'unrhyw sail fel rhyw, hil, lliw...'.

Yn ogystal, ein barn ni yw y gellid gwneud safbwynt y GPhC yn gliriach yn y canllawiau gan fod gan y drafft presennol y potensial i greu amwysedd i gofrestreion, cleifion a chyflogwyr.