Prif gynnwys
Mae'r PSA yn cyhoeddi canllawiau i helpu rheoleiddwyr i ddefnyddio pwerau newydd i amddiffyn y cyhoedd
24 Mehefin 2025
Mae'r Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol (PSA) heddiw yn cyhoeddi canllawiau i helpu rheoleiddwyr i wneud y defnydd gorau o'r pwerau newydd y byddant yn eu cael pan fydd eu deddfwriaeth yn cael ei diwygio.
Mae hyn yn dilyn ymrwymiad newydd gan Lywodraeth y DU i fwrw ymlaen â diwygiadau i'r Cyngor Meddygol Cyffredinol, y Cyngor Nyrsio a Bydwreigiaeth a'r Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal. Disgwylir i ddiwygio'r rheoleiddwyr gweithwyr gofal iechyd proffesiynol sy'n weddill ddilyn. Nod y newidiadau yw caniatáu i reoleiddwyr fod yn fwy hyblyg ac effeithlon wrth amddiffyn y cyhoedd.
Bydd gan y rheoleiddwyr bwerau newydd i ddefnyddio proses 'canlyniadau derbyniol' llai gwrthwynebol a chyflymach ar gyfer delio â chwynion am weithwyr gofal iechyd proffesiynol. Ein canllawiau ar ganlyniadau derbyniol:
- yn darparu awgrymiadau i helpu rheoleiddwyr i benderfynu pryd y gellir datrys achos heb wrandawiad cyhoeddus
- yn cynghori pryd y gallai fod angen gwrandawiad i gynnal hyder y cyhoedd a sicrhau adolygiad cadarn o'r dystiolaeth
- yn helpu rheoleiddwyr i benderfynu pwy ddylai wneud y penderfyniad terfynol ar achos pan nad yw'n cael ei gyfeirio at wrandawiad
- yn helpu rheoleiddwyr i benderfynu pa wybodaeth i'w chynnwys wrth gyhoeddi penderfyniadau.
Bydd gan y rheoleiddwyr hefyd bwerau newydd i wneud a diwygio'r rheolau sy'n llywodraethu'r ffordd y maent yn rheoleiddio. Ein canllawiau llunio rheolau:
- yn nodi egwyddorion i arwain rheoleiddwyr i ddefnyddio eu pwerau'n dryloyw, gydag ymgynghori priodol ac mewn ffordd sy'n blaenoriaethu diogelu'r cyhoedd
- yn annog rheoleiddwyr i ystyried sut mae eu defnydd o'r pwerau hyn yn cyd-fynd ag arfer rheoleiddwyr proffesiynol eraill, fel y bo'n briodol.
Dywedodd Alan Clamp, Prif Swyddog Gweithredol PSA:
“Rydym wedi cynhyrchu’r canllawiau hyn i helpu i wneud y diwygiadau hyn yn llwyddiant. Bydd rheoleiddwyr yn derbyn pwerau newydd gan roi’r hyblygrwydd sydd ei angen yn fawr iddynt o ran sut maen nhw’n rheoleiddio ac o ran sut maen nhw’n datrys pryderon am weithwyr proffesiynol. Mae’r rheoleiddwyr yn ymwybodol, ochr yn ochr â’r pwerau newydd hyn, fod cyfrifoldeb parhaus i ganolbwyntio ar ddiogelu’r cyhoedd. Bydd ein canllawiau’n cefnogi arfer da yn y ffordd maen nhw’n defnyddio’r pwerau newydd hyn.”
Mae'r model rheoleiddio newydd eisoes yn berthnasol i Gymdeithion Anesthesia a Chymdeithion Meddygol, sydd wedi cael eu rheoleiddio gan y Cyngor Meddygol Cyffredinol (GMC) ers mis Rhagfyr 2024. Bydd gwaith i ddiwygio deddfwriaeth rheoleiddwyr yn parhau gyda fframwaith y GMC ar gyfer meddygon, cyn symud ymlaen i'r Cyngor Proffesiynau Iechyd a Gofal a'r Cyngor Nyrsio a Bydwreigiaeth.
DIWEDD
Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol
Cyswllt: media@professionalstandards.org.uk
Nodiadau i'r golygydd
- Yr Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol (PSA) yw corff goruchwylio'r DU ar gyfer rheoleiddio pobl sy'n gweithio ym maes iechyd a gofal cymdeithasol. Mae ein cylch gwaith statudol, ein hannibyniaeth a'n harbenigedd yn sail i'n hymrwymiad i ddiogelwch cleifion a defnyddwyr gwasanaethau, ac i amddiffyn y cyhoedd. Mae 10 sefydliad sy'n rheoleiddio gweithwyr iechyd proffesiynol yn y DU a gweithwyr cymdeithasol yn Lloegr yn ôl y gyfraith. Rydym yn archwilio eu perfformiad ac yn adolygu eu penderfyniadau ar addasrwydd ymarferwyr i ymarfer. Rydym hefyd yn achredu ac yn gosod safonau ar gyfer sefydliadau sy'n dal cofrestrau o ymarferwyr iechyd a gofal nad ydynt yn cael eu rheoleiddio gan y gyfraith. Rydym yn cydweithio â'r sefydliadau hyn i wella safonau. Rydym yn rhannu arfer da, gwybodaeth a'n harbenigedd rheoleiddio cyffyrddiad cywir. Rydym hefyd yn cynnal ac yn hyrwyddo ymchwil ar reoleiddio. Rydym yn monitro datblygiadau polisi yn y DU ac yn rhyngwladol, gan roi canllawiau i lywodraethau a rhanddeiliaid. Trwy ein hymgynghoriaeth yn y DU ac yn rhyngwladol, rydym yn rhannu ein harbenigedd ac yn ehangu ein mewnwelediadau rheoleiddio.
- Ein gwerthoedd yw – uniondeb, tryloywder, parch, tegwch a gwaith tîm – ac rydym yn ymdrechu i sicrhau eu bod yn greiddiol i’n gwaith.
- Cynhaliodd y PSA ymgynghoriad cyhoeddus 12 wythnos ar y canllawiau ar gyfer Rheoleiddio a Chanlyniadau a Dderbynnir rhwng 22 Ionawr a 15 Ebrill 2024. Mae adroddiad llawn canlyniad yr ymgynghoriad, gan gynnwys dadansoddiad o'r ymatebion, ar gael yma .
- Mae'r canllawiau'n seiliedig ar bwerau a amlinellir yn y ddeddfwriaeth glasbrint a nodir yng Ngorchymyn Cymdeithion Anesthesia a Chymdeithion Meddygol (Gorchymyn AAPA) . Bydd y canllawiau'n cael eu diweddaru i ystyried unrhyw newidiadau sylweddol wrth i ddeddfwriaeth newydd gael ei datblygu ar gyfer pob rheoleiddiwr.
- Bwriad y canllawiau hyn yw hyrwyddo arfer da i reoleiddwyr a'u cefnogi i wneud y defnydd gorau o'u pwerau newydd pan fyddant yn eu derbyn. Efallai y byddwn yn gofyn iddynt sut maent wedi'i ddefnyddio wrth lunio eu dull pan fyddwn yn cynnal ein hadolygiad blynyddol o'u perfformiad.