Rheoliad cyffyrddiad cywir 2015
11 Ebrill 2016
Yn 2015 cyhoeddwyd ein fersiwn ddiwygiedig o'n papur rheoleiddio Cyffyrddiad Cywir ar gyfer 2010. Mae’r egwyddorion craidd yn aros yr un fath, ond rydym wedi ehangu ar feysydd ac wedi darparu mwy o eglurder.
Rhagymadrodd
Mae'r papur diwygiedig hwn yn nodi meddylfryd newydd yr Awdurdod Safonau Proffesiynol wrth i ni archwilio rôl a gwerth rheoleiddio wrth reoli'r risg o niwed i'r cyhoedd. Mae themâu cyffredin wedi dod i’r amlwg drwy ein goruchwyliaeth o’r rheolyddion gweithwyr iechyd a gofal, yn ein cyngor i Lywodraethau ar feysydd polisi rheoleiddio ac yn ein datblygiad o gofrestrau achrededig. Cyhoeddwyd ein papur gwreiddiol yn 2010.
Ers hynny, rydym ni ac eraill wedi ei gymhwyso i amrywiaeth o broblemau rheoleiddio yn y DU ac yn rhyngwladol. Mae rheoliad cyffyrddiad cywir yn disgrifio'r dull a fabwysiadwn yn y gwaith a wnawn. Dyma’r dull yr ydym yn annog rheoleiddwyr i weithio tuag ato, ac mae’n fframio’r cyfraniadau a wnawn at ddadleuon ehangach am ansawdd a diogelwch iechyd a gofal cymdeithasol a datblygiad rheoleiddio. Mae hefyd yn darparu fframwaith ar gyfer meddwl am ddiwygio'r trefniadau rheoleiddio presennol yn gyfan gwbl.
Mae’r papur hwn yn ailddatgan mai’r dull hwn yw’r un iawn i’w fabwysiadu. Mae’n egluro rheoleiddio cyffyrddiad cywir yn ymarferol ac yn amlinellu’r manteision y mae’n eu cynnig ar gyfer rheoleiddio proffesiynol ac i ddarpariaeth iechyd a gofal ehangach, fel ein maes arbenigedd a phrofiad. Yn 2010, roeddem yn gobeithio y byddai meysydd rheoleiddio eraill yn gweld y dull hwn yn ddefnyddiol hefyd; yn 2015, rydym yn gwybod bod eraill wedi rhoi cynnig arni ac wedi dod o hyd iddo felly. Rydym wedi tynnu ar y profiadau cyfunol hyn, wedi egluro rhai meysydd, wedi ehangu ar y cysyniad o risg, wedi trafod cyfrifoldeb, ac wedi diffinio rheoleiddio Cyffyrddiad Cywir yn gliriach. Rydym hefyd wedi darparu rhai enghreifftiau ymarferol i ddangos y dull gweithredu. Fodd bynnag, nid yw'r egwyddorion craidd wedi newid. Rydym yn parhau i weld hwn yn waith sy’n mynd rhagddo, ac yn ddull i’w drafod a’i wella dros amser.
Rheoliad cyffyrddiad cywir
Mae'r cysyniad o reoleiddio Cyffyrddiad Cywir yn deillio o gymhwyso'r egwyddorion rheoleiddio da a nodwyd gan y Weithrediaeth Rheoleiddio Gwell yn 20002, y mae'r Awdurdod Safonau Proffesiynol wedi ychwanegu ystwythder atynt fel chweched egwyddor.
Gyda’r ychwanegiad hwn, mae’r egwyddorion yn nodi y dylai rheoleiddio anelu at fod yn:
- Cymesur: dim ond pan fo angen y dylai rheolyddion ymyrryd. Dylai atebion fod yn briodol i'r risg a berir, a dylid nodi a lleihau costau
- Cyson: rhaid i reolau a safonau fod yn gydgysylltiedig a'u gweithredu'n deg
- Wedi'i dargedu: dylai rheoleiddio ganolbwyntio ar y broblem, a lleihau sgîl-effeithiau
- Tryloyw: dylai rheolyddion fod yn agored, a chadw rheoliadau yn syml ac yn hawdd eu defnyddio
- Atebol: rhaid i reoleiddwyr allu cyfiawnhau penderfyniadau, a bod yn destun craffu cyhoeddus
- Ystwyth: rhaid i reoleiddio edrych ymlaen a gallu addasu i ragweld newid. Mae'r egwyddorion hyn yn darparu'r sylfaen ar gyfer meddwl am bolisi rheoleiddio ym mhob sector o gymdeithas.