Pa rôl sydd gan gleifion i sicrhau gofal diogel?

A all cleifion fod yn effeithiol wrth gynnal eu diogelwch eu hunain?

Yn Rheoleiddio Cyffyrddiad Cywir fe wnaethom nodi nifer o asiantau sy'n cyfrannu at ddiogelwch ac ansawdd gofal cleifion; mae'r rhain yn cynnwys y gyfraith, rheoleiddwyr a chyflogwyr, yn ogystal â chleifion eu hunain. Er nad ydym yn cynnig y dylid gwneud cleifion yn gyfrifol am gadw’n ddiogel, rydym yn awgrymu y gall cleifion fod â rhan i’w chwarae ac y gallent fod yn bartneriaid effeithiol wrth gynnal eu diogelwch eu hunain.

Fe wnaethom gomisiynu ymchwil i archwilio ymhellach rôl cleifion a defnyddwyr gwasanaeth o ran sicrhau diogelwch y gofal y maent yn ei dderbyn. Roedd yr ymchwil yn ansoddol, yn seiliedig ar gymysgedd o grwpiau ffocws ynghyd â chyfweliadau wyneb yn wyneb a thros y ffôn. Cynhaliwyd y rhain ar draws pedair gwlad y DU, mewn lleoliadau gwledig a threfol; roedd yr ymchwil yn cynnwys cleifion o amrywiaeth o gefndiroedd ac â phrofiadau amrywiol o wasanaethau iechyd a gofal.

Dyma rai o ganfyddiadau allweddol y sampl hwn o 86 o gyfranogwyr:

• O'r holl rai sy'n ymwneud â diogelwch cleifion, y farn oedd mai gweithwyr iechyd proffesiynol oedd â'r cyfrifoldeb mwyaf; roedd cydnabyddiaeth o bwysigrwydd cymryd cyfrifoldeb am eich diogelwch eich hun yn amrywio ar draws y sampl.
• Mewn sawl ffordd, mae’r ymchwil yn awgrymu y gallai cleifion llai profiadol fod yn agored i fethiannau posibl mewn diogelwch oherwydd nad oes ganddynt y profiad o ymgysylltu â gwasanaethau iechyd a’r agwedd a’r sgiliau y mae cleifion mwy profiadol wedi’u datblygu.
• Roedd rolau gofalu yn helpu unigolion i oresgyn unrhyw dawedogrwydd y gallent deimlo ynghylch herio ymarferwyr iechyd a gofal.
• Er bod cleifion yn fodlon cwestiynu’r gofal y maent yn ei dderbyn, nid ydynt ychwaith am deimlo bod eu hymddiriedaeth mewn gweithwyr iechyd proffesiynol yn cael ei thanseilio.

Mae cynnwys cymaint o gyfranogwyr yn yr ymchwil wedi arwain at adroddiad hawdd ei ddefnyddio a hawdd ei ddarllen – gyda detholiad cyfoethog o ddyfyniadau i ddangos y canfyddiadau. Mae'r adroddiad bellach ar gael ar ein gwefan .

 DIWEDD

Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol 

Christine Braithwaite, Cyfarwyddwr Safonau a Pholisi

Derbynfa: 020 7389 8030

E-bost: Christine.Braithwaite@professionalstandards.org.uk

E-bost: info@professionalstandards.org.uk

Nodiadau i'r Golygydd

1. Mae’r Awdurdod Safonau Proffesiynol ar gyfer Iechyd a Gofal Cymdeithasol yn goruchwylio naw corff statudol sy’n rheoleiddio gweithwyr iechyd a gofal cymdeithasol proffesiynol yn y DU.
2. Rydym yn asesu eu perfformiad ac yn adrodd i'r Senedd. Rydym hefyd yn cynnal archwiliadau ac ymchwiliadau a gallwn apelio yn erbyn achosion addasrwydd i ymarfer i’r llysoedd os ydym o’r farn nad yw sancsiynau’n ddigonol i ddiogelu’r cyhoedd a’i fod er budd y cyhoedd.
3. Rydym hefyd yn gosod safonau ar gyfer sefydliadau sy'n dal cofrestrau gwirfoddol ar gyfer galwedigaethau iechyd a gofal cymdeithasol ac yn achredu'r rhai sy'n eu bodloni.
4. Rydym yn rhannu arfer da a gwybodaeth, yn cynnal ymchwil ac yn cyflwyno syniadau newydd i'n sector. Rydym yn monitro datblygiadau polisi yn y DU ac yn rhyngwladol ac yn rhoi cyngor ar faterion yn ymwneud â safonau proffesiynol mewn iechyd a gofal cymdeithasol.
5. Gwnawn hyn i hybu iechyd, diogelwch a lles defnyddwyr gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol a'r cyhoedd. Rydym yn gorff annibynnol, yn atebol i Senedd y DU.
6. Mae ein gwerthoedd wrth wraidd pwy ydym ni a beth rydym yn ei wneud. Rydym wedi ymrwymo i fod yn ddiduedd, yn deg, yn hygyrch ac yn gyson wrth gymhwyso ein gwerthoedd.
7. Mae rhagor o wybodaeth am ein gwaith a’r dull a gymerwn ar gael yn www.professionalstandards.org.uk