Pam ein bod yn cynnal adolygiad strategol o’r rhaglen Cofrestrau Achrededig

Wrth i ni barhau i groesawu ymatebion i'n hymgynghoriad, mae ein Pennaeth Achredu Melanie Venables yn esbonio pam ei fod yn bwysig a beth mae hyn yn ei olygu i ddyfodol Cofrestrau Achrededig.

Os nad oes rhaid i'r person sy'n eich trin chi neu'ch teulu fod wedi'i gofrestru yn ôl y gyfraith yn y DU, sut ydych chi'n gwybod ei fod yn ddiogel?

Neu, os ydych yn cyflogi ymarferwr gofal iechyd i weithio yn eich sefydliad, sut ydych chi'n gwirio eu haddasrwydd ar gyfer y rôl?

Mae dros ddwy filiwn o bobl yn gweithio mewn rolau iechyd a gofal heb eu rheoleiddio ledled y DU. Mae hyn yn cynnwys darparwyr gwasanaethau iechyd meddwl, sonograffwyr, gwyddonwyr iechyd a therapyddion cyflenwol. Mae'r bobl hyn yn aml yn gweithio ochr yn ochr â gweithwyr proffesiynol a reoleiddir gan statud, fel meddygon a nyrsys.

Mae llawer ohonom yn edrych ar argymhellion gan deulu neu ffrindiau wrth ddewis darparwr gofal iechyd. Efallai na fyddwn yn rhoi llawer o ystyriaeth i’r gwiriadau sydd ar waith i wneud yn siŵr bod rolau sy’n llai gweladwy ond sy’n chwarae rhan hanfodol o’r system – fel technolegwyr clinigol – yn ddiogel i’w hymarfer.

Yn 2012, rhoddwyd pwerau newydd i'r Awdurdod i achredu cofrestrau gwirfoddol o rolau o fewn iechyd a gofal cymdeithasol nad ydynt yn ddarostyngedig i ddeddfwriaeth statudol. Rhagwelwyd hyn gan y Llywodraeth fel ffordd gymesur o sicrhau bod cyrff sy’n cofrestru’r rolau hyn yn gweithredu’n effeithiol ac yn cadw at safonau da, yn ogystal â rhoi sicrwydd i gyflogwyr a’r cyhoedd. Bellach mae 100,000 o ymarferwyr ar Gofrestri Achrededig. Mae hyn yn sicrhau y gall y rhai sy'n dewis eu gwasanaethau fod yn hyderus eu bod yn bodloni ein safonau uchel o lywodraethu, cofrestru a phrosesau cwyno.

Ein hadolygiad strategol: beth a pham? 

Y llynedd, lansiwyd adolygiad strategol gennym i werthuso cwmpas y rhaglen a nodi sut y gellir ei gwreiddio'n fwy yn y system ehangach. Fel system wirfoddol, oni bai ei bod yn cael ei chydnabod a'i defnyddio gan y system gyfan, bydd ei manteision yn parhau i fod yn gudd i raddau helaeth.

Rydym yn gweld dyfodol y rhaglen Cofrestrau Achrededig fel system gadarn sy’n cefnogi darpariaeth effeithlon o gynlluniau gweithlu gofal iechyd a gofal cymdeithasol y GIG ar draws y pedair gwlad. Rydym yn rhagweld y bydd y rhaglen yn cynnig mwy o gyfraniad at ofal wedi'i bersonoli i gleifion, ac i gefnogi adferiad mewn iechyd a gofal cymdeithasol o'r pandemig. Mae’r argyfwng wedi amlygu’r angen am fwy o integreiddio rhwng iechyd a gofal cymdeithasol, yn ogystal â dangos gwerth rolau heb eu rheoleiddio wrth gefnogi anghenion iechyd meddwl. Hoffem weld cyflogwyr yn sicrhau bod eu hymarferwyr gofal iechyd mewn rolau heb eu rheoleiddio yn perthyn i Gofrestrau Achrededig.

Mae ein hymgynghoriad cyhoeddus yn ceisio barn ar y ffordd orau i'r rhaglen gyflawni hyn . Mae'n mynd i'r afael â materion sy'n rhedeg yn ddwfn drwy ein cymdeithas - megis triniaethau y mae cleifion yn dweud eu bod yn eu gwerthfawrogi, ond nad oes sylfaen dystiolaeth gydnabyddedig ar eu cyfer. Mae'n nodi cynigion ar gyfer mwy o gysondeb o ran safonau a system symlach i bob claf a chyflogwr ei llywio. Mae’n gofyn a ddylai fod rheolaethau ychwanegol y tu allan i reoleiddio statudol, megis trwyddedu, ar gyfer proffesiynau risg uwch yn y dyfodol.

Pam mae angen i ni glywed gennych chi 

Ar hyn o bryd, Cofrestrau Achrededig yw’r unig fath o sicrwydd annibynnol ar gyfer y rheini sy’n gweithio mewn rolau iechyd a gofal cymdeithasol anstatudol. Mae angen i ni glywed gennych chi, p'un a ydych chi'n defnyddio'r gwasanaethau hyn, yn gyflogwr neu unrhyw un sydd â diddordeb mewn iechyd a gofal cymdeithasol i sicrhau ei fod yn cynnig y lefelau o amddiffyniad y mae pobl yn eu disgwyl.

Os ydych yn gyflogwr – hoffem wybod pa sicrwydd fydd yn rhoi hyder i chi yn y gweithlu nad yw eisoes yn ei le?

Os ydych yn glaf neu'n ddefnyddiwr gwasanaeth – hoffem wybod pa amddiffyniad rydych yn ei ddisgwyl gan ymarferydd gofal iechyd sy'n eich trin, nad yw wedi'i reoleiddio gan y gyfraith?

Os ydych yn gwneud penderfyniadau yn y system iechyd a gofal cymdeithasol – hoffem wybod beth yw eich barn am ein cynigion ar gyfer system symlach sy'n seiliedig ar risg yn y dyfodol?

Daw’r ymgynghoriad i ben ar 18 Chwefror 2021 (28 Chwefror 2021 i ymateb yn Gymraeg). I gyflwyno’ch ymateb i’r ymgynghoriad, neu os oes gennych unrhyw gwestiynau, cysylltwch â ni yn ARconsultation@professionalstandards.org.uk