Prif gynnwys
Ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth y DU ar Arwain y GIG: cynigion i reoleiddio rheolwyr y GIG
28 Chwefror 2025
Rydym wedi cyflwyno ein hymateb i ymgynghoriad y Llywodraeth: Arwain y GIG: cynigion i reoleiddio rheolwyr y GIG
Mae’r alwad am reoleiddio rheolwyr y GIG wedi cyd-fynd ag ymholiadau ac adolygiadau lluosog dros sawl degawd. Ond mae angen i unrhyw gamau gweithredu fod yn gymesur, wedi'u targedu ac yn seiliedig ar ddealltwriaeth glir o'r broblem yr eir i'r afael â hi. Yn hollbwysig, dylid cymryd camau i wella datblygiad proffesiynol yn ogystal ag atebolrwydd. Dyma a amlinellodd Prif Weithredwr PSA, Alan Clamp, pan roddodd ei dystiolaeth ym mis Ionawr 2025 i Ymchwiliad Thirlwall
Mae ymgynghoriad Llywodraeth y DU yn nodi tri opsiwn ar gyfer rheoleiddio rheolwyr y GIG, ac mae gan bob un rinweddau ac anfanteision.
- Gallai cofrestr statudol godi safonau a darparu ffordd o eithrio pobl sydd wedi methu o lawer, ond sy’n gallu bod yn gymharol anhyblyg, a byddai’n cymryd amser i’w chyflwyno.
- Mae model gwahardd yn cynnig hyblygrwydd ond byddai angen deddfwriaeth hefyd ac ni fyddai'n cyfrannu'n sylweddol at godi safonau.
- Gallai cofrestru gwirfoddol wella safonau’n gyflym ac amddiffyn cleifion ond ni fyddai ganddo’r un pwerau statudol i eithrio pobl o’r gweithlu. Wedi dweud hynny, pe bai cofrestru yn dod yn ofyniad GIG ar gyfer dal swyddi penodol, byddai sicrwydd yn cael ei atgyfnerthu. Byddem hefyd yn awgrymu bod unrhyw gofrestr wirfoddol hefyd yn cael ei hachredu gan y PSA am sicrwydd annibynnol y mae hyn yn ei roi. Gallai cofrestr wirfoddol achrededig hefyd fod yn gam ar y ffordd i reoleiddio statudol.
Mae’r ymgynghoriad ar reoleiddio rheolwyr y GIG yn gam cyntaf defnyddiol iawn ar y ffordd i ddod o hyd i’r ateb cywir. Rydym yn cytuno â’r Llywodraeth y dylai ein hegwyddorion rheoleiddio cyffyrddiad cywir arwain y broses o ddewis y model rheoleiddio mwyaf priodol. Dylai'r dull hwn helpu i sefydlu natur a graddfa risgiau heb eu rheoli er mwyn nodi mesurau rheoleiddio effeithiol. Yr hyn sydd hefyd yn glir yw y dylid datblygu unrhyw ddull mewn partneriaeth â'r sector, rheolwyr, gweithwyr gofal iechyd proffesiynol, a grwpiau cleifion.